ÖNDER YILMAZ- Enerji Bakanlığı, TBMM Amasra Maden Kazasını Araştırma Komisyonu’nun facianın iç yüzünü öğrenmek için merakla beklediği 54 soruya aylar sonra yanıt verdi. Bakan “olur”u ile TBMM’ye gönderilen “54 soruya 54 yanıt” dosyasına kaza anındaki ses kayıtları, planlar, havalandırma ve sensör yerlerini içeren haritalar, teknik bilgiler gibi belge ve dokümanlar eklendi.
Bakanlık, idari konulara ilişkin sorulara verdiği yanıtta, facianın yaşandığı vardiyanın organizasyon yapısı, sorumlu mühendis, vardiya mühendisleri, nezaretçiler ve gaz izleme sorumlusu, ateşçiler ve işçilerin listesini paylaştı. Ayrıca patlamanın olduğu -320 metrede çalışan işçiler dahil toplam 104 çalışanın bilgisine de yer veren Bakanlık, kuruma en son 2019 yılında 168 yeni işçi alımı yapıldığını bildirdi.
180 sensörle takip
TTK Genel Müdürü, yardımcıları, daire başkanları, ilgili müdürlerin yaptığı denetim ve ocağa en son giriş tarihlerinin ne olduğuna ilişkin soruya ise, 2021 ve 2022 yıllarından denetimlerin ve teftişlerin yapıldığı yanıtı verilirken, ocağa inişle ilgili herhangi bir bilgi yer almadı. Madenlerde istek ve şikayet kutuları dışında bir “ihbar” hattı bulunmadığı, işçilerin genelde bağlı bulundukları sendikalar ve CİMER üzerinden şikayetlerini bildirdikleri dile getirildi.
Kazanın nedenleri arasında sıralanan havalandırma sistemi ve aspiratör konusunda “Aspiratörün değişim talebi; teknolojik gelişmelere uygun olmadığı için değil mevzuatta belirtilen ‘gerektiğinde hava akımını ters çevrilebilir özellikte olması’ hususunun karşılanması amacıyla yapılmıştır” açıklamasını yapan bakanlık, ocakta toplam 16 havalandırma kapısının bulunduğunu, ocak içi değerlerin 180 adet sensör ile Merkezi Gaz izleme Servisi tarafından otomatik olarak takip edildiğini, her vardiyada kişilere zimmetli seyyar ölçüm cihazları da dağıtıldığını aktardı. Yeraltında kullanılan teçhizatların, patlayıcı ve manyetonun ATEKS belgelerindeki çelişkiler konusunda ise “Amasra Müessesesi söz konusu bölgede ATEX sertifikalı teçhizatlar kullanmıştır. Manyetolarımız ATEX sertifikalı olup, düzenli kontrolleri yapılmaktadır” bilgisini verdi.
Kayıtlar 10 yıl saklanıyor
Gaz izleme kayıtlarının 10 yıl saklandığını bildiren Bakanlık, facianın yaşandığı ocakta, metan gazının tehlikeli seviyeye yükseldiği saat 18:00 ile patlamanın gerçekleştiği 18:09’a kadar yapılan uyarılara ilişkin de şu detayları açıkladı:
*Saat 18:00: -320 Kalın Damar Üst Taban yolunda metan değerinin 1,45 olduğu bilgisi, Merkezi Gaz izleme operatörü tarafından ocak çalışanlarına telsiz ile bildirilmiştir. Vardiya Mühendisine bilgi vermek için 4124 no’lu telefon araması esnasında, telsiz anonsu ses kayıtlarına geçmiştir. Vardiya mühendisi ocağa gittiğinden telefon görüşmesi yoktur. Sadece telsiz konuşması kayıtlara girmiştir.
*18:01: Metan yüzde 1,5 olduğu için devre kesici düşmüş bölgedeki elektrik enerjisi kesilmiştir. 4154 no’lu ocak elektrik servisi, telefon ile aranmıştır. Kimseye ulaşılamamıştır.
*18:09: 4343 no’lu telefon aranmış meşgul olduğu için görüşme yapılamamıştır. 4352 no’lu telefon aranarak telefonu açan kişiye, ocağı derhal boşaltın talimatı verilmiştir.
*18:10: Tüm birimlere ocağı boşaltma talimatı telsiz ile bildirilmiştir.